GJ367B Gezegeni
GJ367B Gezegeni nerede keşfedildi
Gökbilimciler evrenin derinliklerinde yeni bir gezegen keşfettiler: Güneş sisteminin dışında, Dünya’dan onlarca ışıkyılı uzaklıkta, yıldızının yörüngesinde sadece sekiz saatte dönüyor ve adı GJ 367b.
GJ367B Gezegeni keşifi
Alman Havacılık ve Uzay Merkezi’nden Kristine Lam ve ekibinin 2 Aralık’ta Science dergisinde yayınlanan makalesi, GJ367b gezegeni güneş sisteminin ötesinde keşfedilen en küçük gezegen olan ve varlığı demir Coventry’deki Warwick Üniversitesi’nden astronom David Armstrong, “Bizden düzinelerce ışıkyılı uzaklıkta bu tür gezegenleri gözlemleyebilmemiz, gelecekte Dünya benzeri başka gezegenlerin keşfi için iyiye işarettir” diyor. Kristine Lam ve ekibi, NASA’nın güneş sistemi dışındaki yıldızların yörüngesinde dönen ötegezegenleri tespit etmeyi amaçlayan TESS uydusu sayesinde 2019’da GJ 367b’nin ilk görüntüsünü yakaladı. Dünya ile Vela takımyıldızının bir kısmı olan gezegen arasındaki tahmini mesafenin 31 ışıkyılı olduğu hesaplandı.
GJ367B Gezegeni’ni Tanıyalım
GJ 367b, şimdiye kadar keşfedilen en çok metal yoğunluğu olan gezegendir. 8 gram/cm3 kütlesi ile Dünya’dan çok daha yoğundur. Ama Dünya’nın üçte biri kadar olduğu söyleniyor. Bu yoğunluk, çekirdeğinin tamamen metal olması ve kayalarla çevrili olmasından kaynaklanmaktadır.
Etrafının kayalarla çevrili olması da önemli bir özellik. Yüksek sıcaklık ve yüksek radyasyon oranı nedeniyle burada yaşam mümkün görünmüyor. NASA, ötegezegenleri tanımlamak için TESS uydusunu kullanır. Ötegezegenler, yörüngelerinde döndükleri yıldızın yanından geçerken geçiş konumunda. TESS uydusu tarafından tespit edilir ve bu onları tanımlamayı kolaylaştırır.
Ötegezegenler, görüntüleme dışında birkaç yöntemle hesaplanabilir. Bilim adamlarının çalışmaları sırasında, kameraların yansıttığı yıldızın parlaklığındaki azalma dikkate alınmaktadır. Bu sayede ışık absorpsiyon miktarı ve emisyon oranı ölçülebilir. Daha sonra ötegezegenlerin özgül kütlesi ve kütlesi hesaplanabilir ve atmosferik bileşim hakkında da bir fikir edinilebilir.
GJ 367b gezegeni bir kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde dönüyor. Güneş’in kütlesinin yarısından daha az kütleye sahip kırmızı cüce yıldızlar da Güneş’in kendisinden daha soğuktur. Kristine Lam’ın ekibi, aynı yıldızın etrafında 11 günlük yörüngesini sonlandıran başka bir gezegenin olduğu sonucuna vardı. Bununla ilgili bazı göstergeler var, ancak bu henüz kanıtlanmadı.
En küçük dış gezegende yaşam belirtisi olmadığı vurgulandı. Çünkü’nin yüksek sıcaklığı ve radyasyonu buna izin vermeyecektir. Ekibin bir sonraki hedefi, gezegeni çevreleyen bir atmosfer keşfetmektir. NASA’nın 22 Aralık’ta fırlatılacak olan James Webb Uzay Teleskobu, bu çalışma için önemli bilgiler sağlayabilir.
