Uzay

Güneş Tutulması Nedir ?

Güneş Tutulması Nedir ?

Ay yeni ay evresindeyken, dünya ile güneş arasına girince güneş tutulması oluşur. Güneşin önüne geçen Ay’ın gölgesi dünyaya dik şekilde düşer.

Ay, güneşi yani güneş yuvarlağını kısmen ya da tamamen örter. Ay’ın güneşi örtme seviyesine göre tam güneş tutulması, halkalı güneş tutulması ya da parçalı güneş tutulması oluşur. Yer küreden güneş kararmış görünür.

Bu olay yer kürenin kimi yerlerinde tamamen gözlenebilirken kimi yerlerinde ise kısmen gözlenir. Güneş tutulması olduğunda dünyanın tümü aynı zamanda gölgeye maruz kalmaz. Çünkü Ay’ın oluşturduğu gölge bütün dünyayı gölgelemeye yetecek büyüklükte değildir. Güneş tutulmasının gözlemlendiği yerler gün içinde farklılık gösterir. Bunun sebebi dünya ve Ay’ın kendi yörüngelerinde sürekli hareket halinde olmalarıdır.

Güneş ile dünya arasında yaklaşık olarak 150 milyon km, Ay ile Güneş arasında ise yaklaşık 384 bin km vardır. Bu yüzden güneş tutulmasına, diğer tutulmalara oranla daha nadir rastlanmaktadır. Bir yılda gerçekleşen güneş tutulması 2 ila 5 arasındadır. Dünyada görünmesi ise dar bir alana mahsustur. Yani belirli bir bölgede ikinci defa görülmesi zaman alır. Bu tutulmalardan en çok ikisi tam güneş tutulmasıdır. Tam güneş tutulması dışında çıplak göz ile güneş tutulmasının izlenmesi önerilmez.

Tam Güneş Tutulması Nedir ?

Ay, güneşin yüzeyini tümüyle kaplarsa tam güneş tutulması meydana gelir. Görünen sadece parlak beyaz bir halka olur. Bu halkaya güneş tacı da denir. Diğer tutulmalara göre bilim için daha önemli bir yeri vardır. Bunun nedeni gözlem yapan kişilerin tam güneş tutulması sırasında koronanın fiziği ya da dış tabakalara dair inceleme fırsatlarının olmasıdır. Çıplak göz ile izlenmesinde sakınca yoktur. Ay’ın güneşi kapatması ile birlikte parlak olan gezegenler ve yıldızlar da görülebilir hale gelir.

Günes Tutulmasi
Güneş Tutulması Nedir ? 2

Halkalı Güneş Tutulması Nedir ?

Ay ve güneşin aynı hizaya gelip ayın güneşten daha küçük gözükmesine ise halkalı güneş tutulması denir.

Hibrit Güneş Tutulması Nedir ?

Güneş tutulmasının dünyanın farklı yerlerinden farklı gözlemlenmesidir. Yani bazı yerlerde tam tutulma gözlemlenirken bazı yerlerde ise halkalı olarak gözlemlenir. Ender rastlanan bir olaydır.

Parçalı Güneş Tutulması Nedir ?

Burada ay, güneşi kısmi olarak örter. Bütün tam güneş tutulmaları ve halkalı güneş tutulmaları parçalı olarak başlar. Tam ve halkalı evresini tamamladıktan sonra ise yine parçalı olarak devam eder. Tam güneş tutulmasının yaşandığı dar alan dışında geniş alanlardan güneş tutulması parçalı olarak gözlemlenir.

Göz retinamıza zarar gelmemesi için güneş tutulmalarını projeksiyon ya da sertifikaya sahip güneş filtreleri ile izlememiz gerekir.

Başa dön tuşu