James Webb Teleskopu
James Webb Teleskopu Hakkinda
Bir tür kızılötesi uzay teleskopu olan James webb uzay teleskopu geçmişte kullanılan Hubble uzay teleskopunun ardılı olarak planlanmıştır. Teleskop ismini 2002 yılında NASA’nın Apollo programında sorumlu müdür olan James E. Webb’den almıştır. Bu cihaz altı buçuk metre genişliğindeki bir ayna ile donatılmıştır. Cihazın en önemli işlevlerinden biri evrenin ilk yıldızlarının oluştuğu zamanı yani 13,5 milyar ışık yılı uzağı görmeyi mümkün kılmasıdır.
JWIST ya da Webb olarak da bilinen bu teleskop yeni nesil bir uzay teleskopudur. 25 Aralık 2021 tarihinde uzaya fırlatılan webb evrenin sırlarını çözmek için bilimsel gözlemlerde yeterli soğukluk seviyesinde astronomlara yardım edecektir. Bu teleskopun fikir evresinden operasyonel evreye geçmesi yıllar sürmüştür. Hubble uzay teleskopu yörüngeye oturtulduktan çok kısa süre sonra JWIST projesi gelişmeye başlamıştır. 2002 yılında fikir somut hale gelmiş olup teleskop Apollo programından yani Ay’a gidiş görevlerinden sorumlu kılınmıştır.
James Webb Teleskopunun Özellikleri Nelerdir?
Hubble uzay teleskopu ile kıyaslandığında Webb biraz daha hafif bir yapıya sahiptir. Daha büyük ve gelişmiş bir versiyon olmasına karşın bu cihazın ağırlığı oldukça düşüktür. Hubble teleskopu sağlam bir ana ayna, 2,4 metre çap ve 4.0 metrekarelik bir alana sahiptir. JWIST ise 25.37 metrekarelik alana sahip olup 6.5 metre çapında ve. 18 farklı ayna parçasından oluşmuştur. Bu teleskopun hafif olması kusursuz bir mühendisliğin eseri olarak görülür. Dayanıklı bir sistemi bulunan. JWIST altın gibi görünse de her biri berilyumdan yapılan altın kaplama aynalarla döşenmiştir. Normal koşullarda altın düşük sıcaklıklarda daralma ve genişleme gibi özellikler gösterir. Aynı zamanda yumuşak olduğu için hasar görmeye karşı dayanıksızdır. Bu nedenle teleskop üretiminde pek çok noktada berilyum tercih edilmiştir. Berilyum mikrometeoroid etkilerinden tahmin edilen kadar fazla etkilenmeyecektir.
James Webb Teleskopu Maliyeti Nedir?
Üretim süreci verilerine göre James Webb teleskopu gelmiş geçmiş en pahalı teleskop olarak ifade edilir. 25 yıl boyunca kullanılan Hubble uzay teleskopu 2.1 milyar dolar ile Guiness Rekorlar Kitabı’na girmiştir. Ancak bu yerin yeni teleskopa bırakılacağı beklenmektedir. Montaj, ar-ge çalışmaları. 2018 yılında fırlatılması gibi detaylara göre izleyen beş yıllık süreç için 8. 7 milyar dolar harcanması öngörülmüştür. İlk beş yıllık operasyon için bu paranın yalnızca 800 milyon doları ayrılmıştır. Zorlu bir proje sürecinin olması teleskop için maliyetleri artırmıştır. Ödenek ihtiyacı tahmin edilenden çok daha yukarılara çıkmış olup bunu karşılamak amacıyla çeşitli çalışmalar yapılmıştır.
James Webb Teleskopu Nereden Ve Neden Fırlatıldı?
Birden fazla göreve sahip olan Webb uzay teleskopu zamanda belirli bir noktadan ötesini yani yaklaşık 13. 5 milyar yıl öncesini görebilecek. Böylece evrendeki ilk ışığı ve büyük patlamadan kısa bir süre sonra ortaya çıkan ilk göksel nesneleri izlemesi beklenmektedir.
Güneş sistemindeki gezegenlerin fotoğrafını çekecek olan teleskop galaksilerin nasıl oluştuğunu araştıracak. Kimyasal yaşam izlerini arayacak veya oksijen miktarını ölçüp yaşanabilir gezegenlerin olup olmadığını bakacaktır. Özellikle gezegenler ile yıldızların doğduğu büyük toz bulutlarının içini görebilmesi en ilgi çekici özellikleri arasında yer alır. Bu amaçla teleskop 2021 Aralık ayında Fransız Guyanası’nda bulunan Guyana Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştır.
