Satürn’ün Uydusu Lapetus

Satürn’ün Uydusu Lapetus nedir ?

1671 yılında, Giovanni Domenico Cassini tarafından keşfi yapıldı. Lapetus en fazla dramatik olan iki tondan oluşan rengiyle bilinir. Satürn’ün Uydusu Lapetus, keşfedildiği günden bu yana ¾ kaplayan ekvatoral çıkıntısı gibi olan fiziksel özellikleri bulunur.

Lapetusun Keşfi

Satürn’ün Uydusu Lapetus keşfi, Domenico Cassini, lapetus gezegenini ilk olarak Satürn’ün batısındayken keşfetti. Daha sonra Satürn’ün doğu tarafında gözlem yapmaya başladı, fakat başarılı olamadı. Cassini, 1705 yılında lapetusu daha gelişmiş olan bir teleskop kullanarak gözlem yapmış, yüzey kısmında 2 farklı parlaklığın olduğuna karar verdi. Domenico Cassini keşfettiği 2 değişik renk kütle çekim kilidinde bulunduğunu doğru olan bir tahminde bulundu. Yani, lapetus Satürn’ün batı kısmında olduğu zaman Dünyaya bakan tarafı aydınlık, doğu kısmında olan taraf karanlık olarak görünür.

Lapetusun Yörüngesi

Lapetusun yörüngesi, beklenenden farklı olmaktadır. Satürn’ün 3. Büyük uydusu olmasına rağmen, Satürn’ün yakın uydusu, Titan’a göre, çok uzak mesafede yörüngesini tamamladığı görülmüştür. Diğer yandan düzenli uydular arasındaki en yüksek yörünge eğilimi bulunur. Bu yüksek eğilim nedeniyle lapetus Satürn’ün halkaları görülmektedir. Diğer iç uydularda Satürn’ün halkalarıyla aynı hıza da olması nedeniyle görülemez.

Lapetus Oluşumu

Lapetusun oluşumu Satürn gezegeninin uyduları genel olarak Güneş sisteminde bulunan gezegenlerle aynı bir yığılma diskinden oluştuğu düşünülmektedir. Yeni gaz devleri oluştukça diskler tarafından çevrilmiş oldular. Fakat Titan’ın oluşma nedeni önceden var olan bazı uyduların çarpışma nedeniyle meydana geldiği düşünülmektedir. Bu çarpışmalar sonucu Rhea ve lapetus’un oluştuğu düşünülmektedir.

Çok yakın zamanda yapılan ölçümlere göre, Lapetus gezegeninin çapları 746 x 746 x 712 olmaktadır. Tahmini olarak çapı ise, 734.6 + 2.8 km civarındadır. Fakat yüzey kısmı km olarak ölçülememiştir. Lapetus, düşük yoğunluk olması nedeniyle çoğunluğu buz ve % 20 kayadan oluşmuştur. Diğer gezegenler gibi, elipsoit ve küresel değildir. Bunun yerine şişkin ve basık olan kutupları bulunur. Bu özellikler nedeniyle lapetus bir cevize benzemektedir.

Lapetus ciddi oranda kraterle kaplıdır. Büyük olan çarpışma izleri yer alır. En az 5 adeti 350 km büyük olduğu düşünülmektedir. En büyük olanı Turgis’in çapı 580 km kadar ve 15.7 km uzunluğunda bir uçurumu bulunur.

Kaynak: Satürn’ün Uydusu Lapetus – UzayGO